Transcription(s) de cette page

Dédicace [page 2] (français)

ERASMI ROTERODAMI AD STRNISLA-
aliud, certe typographorum incuria facit, ut in probatissimis quibusque scriptoribus, sem
per eruditis uiris retexenda sit, ut ita dicam, tela Penelopes, quandoquidem illi quotidie
plus deprauant sua socordia, que eruditorū dilegentia possit reponi. Nonullorum ope-
rum ea diuinitas fuit, ut omnium artificū manus inimitabili quadam artis eminentia de-
terrerent, uel à supplendo quod erat inchoatū, uel à sartiendo quod erat deprauatū. In-
ter Apellis opera duæ potissimum Veneres celebrantur à scriptoribus, altera emergens
è mari, unde & άvαdvoμvn dicta, altera quam Cois inchoauit, illam etiam superaturus :
nisi mors inuidisset operi nascenti. Prioris inferiorem partem corruptā nulus inuentus
est qui posset reficere : posteriorem imperfectam nemo potuit ad præscripta lineamenta
perficere. Quo magis probata est artificum modestia, hoc magis detestanda est quorun-
dam temeritas, ne dicam impietas, qui Plinianū opus, omnibus omnium sculptorum ac
pictorum operibus anteponendum, sic uel describendo uel excudendo corruperunt, ut
deuotis animis in tam eximij scriptoris exitiū conspirasse uideri queant. Atqui id ne fie-
ret, oportuit regum esse curam, quum nullus sit liber dignior qui regū manibus teratur,
quòd non ex alio citius hauriatur rerum omnium cognitio. Quid autem magis decet or-
bis monarchas, quàm cæteris antecellere prudentia. Prudentia uero quæ rebus pericli-
tandis colligitur, nō solum misera est, quemadmodum uere scripsit ille, propeterea quòd
magno multorum malo paratur, uerum etiam dispendiosa, ut plerunque sero contigat.
At istas moras nihilo magis fert Respublica, quàm nauis in mari periclitans nauclerum
imperitum donec proficiat. Præsens enim periculum artificem iam promptum requirit.
Itaque Monarchas non uacat ullam vitæ portionem amittere, nec pueros esset licet, estiamsi
sint imberbes, animi canicies adsit oportet : ea nō aliunde rectius colligitur quàm ex hoc
opere, quod tanto compendio rerum docet universitatē. Mundum docet Plinius. Quid
autem absurdius, quàm imperare mundo, & nescire quid sit mūdus. Nec est quod excu-
sent publica negocia. Talibus negocijs districtus hæc ex tot librorū milibus scripsit Pli-
nius. Certe par erat, aliquam horarū partem quæ pereunt in alea, in tam frugiferam, nec
minus iucundam lectionem decidere. Uerum ut quò cœpi pergā, quo detestabilior est
deprauatorū temeritas, hoc eruditos omnes pro sua quemque uirili, maiore religione ad-
mouere manū oportet operi restituendo. Superstitio quidem est, nihil hic audere, quum
tam multis hic ausus felicissime cesserit. Temeritas est, ex quālibet leui coniectura expun
cta uetere scriptura nouam inducere. Religio est, seorsum annotare si quid probabilibus
argumentis deprehensum est, & eruditis ad ulteriora peruestiganda ueluti gradum iace
re. Atque utinam in hoc pulcherrimum negocium conspirarent omnes rei litereriæ proce
res, ut quisque quod deprehendit in medium conferat, donec Plinium haberemus absolu-
tum. Non leue præmium ostenditur, uel unus locus restitutus promerebitur honestam
apud studiosos nominis memoriam. Is est Pliniani nominis splendor, ea est operis tum
gratia tum utilitas. Bene merebitur de publicis studijs, si tua autoritas Velium tuum, aut
si qui sunt Velij similes, ad hanc provinciā extimularit. Nos ex uestustissimo quodam co
dice, sed, ut ferè sunt, deprauatissime scripto, non pauca restituimus, quæ citra subsidium
exemplaris corrigi non poterant, quæque hactenus à nemine fuerant animaduersa. Hoc
dictum ne fide careat, præstabit hic locus libri xij. cap. iiij. Æthiopiæ forma, ut dixi-
mus nuper allata & c. Item lib. xiij. cap. xxiiij. Apes quoque nunquam defore & c. Rur-
sum libro xviij. Cap. vi. Uerumque confidentibus latifundia & c. & cap. xxi. Omnesque eæ
differentiæ fiunt in octauis partibus signorum & c. Sed ineptum sit recensere quicquid
correctum est. hæc in hoc indicaui, quo lector collatis his locis cum omnium æditiōibus
perspiciat ad hūc modum plurima feliciter restituta ex fide uetustisimi codicis, quæ nul-
lis coniecturis potuissent restitui. In cæteris item ita uiligatū est, ut meo periculo non du
bitam polliceri, nunquā hactenus exisse Plinium felicius tractatū. Accessit officinæ Fro-
benianæ maiesta nitorque, qui uir mihi literis illustrandis natus uidetur. Iam quo cōmen
\datior/