Transcription(s) de cette page

Livre II page 9 (français)

HISTORIÆ LIBER II \Page/9

trigintasex, aut cum minimū, denis detractis diebus : Ueneris sexagintanouem, aut cum
minimum, quiquaginta duobus : Mercurij tredecim, aut cum plurimum, septemdecim.
Quæ ratio colores mutet. \Cap. XVIII/
COlores ratio altitudinū temperat : siquidem earū similitudinem trahunt, in quarum
aera uenere subeundo, tingitque appropinquantes utralibet alieni meatus circulus.
Frigidior in pallorem, ardentior in ruborem, uentosus in horrorem. Sol atque cōmissuræ
absidum, extremæque orbitæ atram in obscuritatem. Suus quidem cuique color est, Satur
no candidus, Ioui clarus, Marti igneus, Lucifero candēs, Uesperi refulgēs, Mercurio ra
dians , Lunæ blandus, Soli cum oritur ardens, postea radians, his causis connexo uisu &
earum quæ cælo continentur. Nanque modo multitudo conferta inest circa dimidios or-
bes lune, placida nocte leniter illustrāte eas : modo raritas, ut fugisse miremur plenilunio
abscondente, aut cum solis, supràe dictarū radij uisus perstrinxere nostros. Et ipsa aūt
luna ingruentium solis radiorum haud dubie differentias sentit, hebetante cætera infle-
xos mundi conuexitate eos, præterque ubi recti angulorū competunt ictus. Itaque in qua-
drato solis diuidua est, in triquetro seminani ambit orbe, implet aūt in aduerso : rursusque
minuēs easdē effigies, paribus ædit interuallis, simili ratione qua supra solem tria sidera.
Solis motus & dierum inæ qualitatis ratio. \Cap. XIX/
SOl autem ipse quatuor differentias habet, bis æquata nocte diei, uere & autumno, &
in centrū incidēs terræ octauis in partib. arietis ac libræ : bis permutatis spatijs, in au-
ctū diei, bruma octaua in parte capricorni : noctis uero, solstitio totidē in partibus cācri.
Inæqualitatis causa obliquatas est signiferi, cū pars æqua mūdi sup subterque terras omni-
bus fiat momētis. Sed que recta in exortu suo cōsurgūt signa Iōgiore tractu tenēt lucem :
quæ uero obliqua, ocyore trabsēut spatio. Quare Ioui fulmina assignētur. \Cap. XX/
LAtet plerosque, magna cæli affectatione cōpertum à principibus doctrinæ uiris, supe
riorum trium siderum ignes esse, qui decidui ad terras fulminū nomen habeant : sed
maxime ex ijs medio loco siti : fortassis quoniā contagiū nimij humoris ex superiore cir-
culo, atque ardoris ex subiecto, per hunc modū egerat. Ideoque dictum louē fulmina iacula
ri. Ergo ut è flagrante ligno carbo cum crepitu, sic à sidere cælestis ignis expuitur, præsci
ta secu afferens, ne abdicata quidē sui parte in diuinis cessante operibus. Idque maxime tur
bato sit aere, quia collectus humor abundantiam stimulat, aut quia turbatur quodam
ceu grauidi sideris partu. Interualla siderum. \Cap.XXI/
INterualla quoque siderū à terra, multi indagare tentauerunt : & solem abesse à luna un-
deuiginti partes, quantū lunā ipsam à terra, prodiderunt . Pythagoras uero uir sagacis
animi, à terra ad lunā centū uigintisex milia stadiorū esse collegit. Ab ea usque ad solē du-
plum. Inde ad duodecim signa triplicatū. In qua sentētia & Gallus Sulpicius noster fuit.
De siderum musica. \Cap. XXII/
SEd Pythagoras interdum ex musica ratione appellat tonum, quantum absit à terra lu
na , Ab ea Mercurium, spatij eius dimidium : & ab eo ad Uenerem ferè tātundem.
A qua ad solem sesquiplum. A sole ad Martem tonum, id est, quantum ad lunam à terra.
Ab eo ad Iouem dimidium, & ab eo ad Saturnum dimidium, & inde sesquiplum ad si-
gniferum : ita septem tonos effici, quam diapason harmoniam uocant, hoc est, uniuersita-
tem concentus. In ea Saturnum. Dorio moueri, Mercurium phthongo, Iouem Phrygio,
& in reliquis similia, iucunda magis quàm necessaria subtilitate.
De mundi geometria. \Cap. XXXIII/
STadium centum uiginquinque nostros efficit passus, hoc est, pedes sexcentos uiginti
quinque. Posidonius non minus quadraginta stadiorum à terra altitudinem esse, in
qua nubila ac uenti nubesque proueniant. Inde purū liquidumque & imperturbatæ lucis
aerē. Sed à turbido ad lunā uicies centū milia stadiorū. Inde ad solem quinquies milies.
\Eo spacio/